Tijdlijn

 

Op 29 mei 2016 (geboortedag Jan Hanlo) werd het Jan Hanlo Poëziepad in de gemeente Valkenburg aan de Geul in gebruik worden genomen: een wandelroute met gedichtenzuilen. De route voert van Chateau St.Gerlach in Houthem, via de plek waar Hanlo’s kleine portierswoning stond, naar het kerkhof in de Bosstraat in  Broekhem, waar de dichter in de tweede rij gegraven ligt. 

Op de foto ben ik te zien na afloop van mijn optreden ter ere van de onthulling van de Jan Hanlo-zuil in St.Gerlach-Valkenburg. Naast mij staan met leraar-organisator-verzamelaar Gert Boonekamp en hotelier Camille Oostwegel, mede-initiatiefnemers van het project.   

2015

In januari en februari doen we nog tweemaal Frénk droomt hardop met…, in Haarlem is Generaal b.d. Peter van Uhm in Haarlem en schrijfster Renate Dorrestein in Almere. (clip)

11 Maart vindt in de Stadsschouwburg te Amsterdam het Gala van het Interview plaats. Ik mag daar mijn Frits Bolkestijn bewerking De politiek leidt altijd tot ontgoocheling uitvoeren.

16 en 17 juni ben ik onderdeel van een programma van de Academie Brabant, Borders and Beyond in de Polygonale Hal te Tilburg. Ik kleur het programma in met een aantal composities gebaseerd op gesprekken met Brabanders. Het verschil tussen Nederland (Holland) en België (Vlaanderen) illustreer ik door mijn compositie van een gedicht van Remco Campert te plaatsen tegenover een gedicht van Delphine Lecompte.

Op de dag van mijn 66e verjaardag zet ik A Jonas Salk Quote op youtube. De compositie bevat een korte uitspraak van Jonas Salk, de uitvinder van het poliovaccin. De woorden wordt door drie jonge vrouwen gesproken in het Russisch, Duits en Engels. Deze korte tekst luidt:

if all the insects were to disappear from the earth, within 50 years all life on earth would end if all human beings disappeared from the earth, within 50 years all forms of life would flourish

26 September is de officiële première van de korte film van Leonard Retel Helmrich bij mijn compositie van het Remco Campert gedicht Licht van mijn leven. Deze vindt plaats tijdens het Nederlands Film Festival te Utrecht. Drie dagen later is de film onderdeel van het programma ‘Een ode aan Remco Campert’ in De Brakke Grond te Amsterdam. (clip)

Eind november zet ik de clip Big Shift op youtube. Dit filmpje is een eerbetoon aan Barack Obama die als een van de zeer weinige wereldleiders de klimaatverandering zo hoog op zijn agenda zet. De animatie is gemaakt door Bjoern Hofmans, de mastering is gedaan door Basil Kühne. Het is een no-budget productie. The United Nations Climate Change Conference presenteert uiteindelijk op 12 december een echt verdrag met echte voornemens.

Het Glaspaleis/Schunck in Heerlen is de plek waar de familie Schunck haar jaarlijkse reunie houdt. Op uitnodiging van de familie presenteer ik daar het verhaal achter mijn compositie In zo een tijd te leven, waarin de stemmen van de broers Leo en Arnold Schunck zo een prominente plaats innemen. Hun vader, Pierre Schunck, was de leider van het Valkenburgse verzet.

Opname Licht van mijn leven bij Remco Campert thuis.

BIG SHIFT met BARACK OBAMA (clip)

2014

Bij de onthulling van de Jan Hanlo gedenksteen in het Stina Ruyper Park te Valkenburg ben ik uitgenodigd om nog maar eens mijn bewerking van De Mus ten gehore te brengen. Een perfecte plek en een perfect moment om hier op de plek waar de dichter zo intens aanwezig is geweest hem eer te bewijzen.

In april brengt het blad MEST MAGAZINE een soort eresingle uit met daarop aan de ene kant twee nummers van de Four One & Only’s en aan de andere kant MAM’s Maternité oorspronkelijk uit 1986.

Samen met oud MAM gitarist, nu vermaard blogger en sound designer Marco Raaphorst, trek ik naar Oostende om de comeback in 1982 van Marvin Gaye te reconstrueren. We spreken met o.m. Arno Hintjens, de dochter van Freddy Cousaert (de promotor die Marvin naar Oostende haalde) en vooral met Mike Butcher, de Engelse technicus die negen maanden lang naast Marvin in de studio zat tijdens die Sexual Healing sessie. 1 April 2014 was het 30 jaar geleden dat zijn vader hem doodschoot. Op die dag zond Radio6 de documentaire Oostende Healing. https://podcastluisteren.nl/ep/VERVORMER-Oostende-Healing

Na een lang voortraject van een paar jaar is er in dit jaar toch eindelijk de compositie over het verzet in Valkenburg: – In zo een tijd te leven -. In nauwe samenwerking met componist/arrangeur Marco Mlynek ontstaat het 4-delige stuk van een half uur. Het gaat in premiere op 16 september tijdens de viering van 70 jaar bevrijding Valkenburg. Tussen de genodigden zijn ook aanwezig negen hoogbejaarde Amerikaanse oud bevrijders.

Tijdens een radiobespreking van Remco Campert’s laatste bundel – Licht van mijn leven – draagt de journalist het titelgedicht voor. Net zoals mij dat ooit bij Jan Hanlo overkwam pakte het me meteen, en wist ik: dit moet op muziek. Dus heb ik Remco Campert thuis opgezocht en het gedicht daar opgenomen. Voor beelden erbij heb ik cineast Leonard Retel Helmrich uitgenodigd en zo ontstond deze clip

MATERNITÉ, 28 jaar later!

in zo een tijd flyer 3 def light

2013

Ik gaf lezingen en workshops o.m. in Maastricht, Amsterdam, Den Bosch.

Voor het project Du musst dein Leben ändern (naar Rilke en Sloterdijk) wil ik me mengen in het debat over hoe het nu verder moet met ons allen in de 21e eeuw. Dus ga ik weer eens op pad en interview Herman Wijffels (econoom, oud wereldbank bewindvoerder), Bernice Notenboom (klimaatjournalist), Thomas Rau (cradle to cradle architect), Marc Mulders (beeldend kunstenaar), Hendrik Driessen (directeur museum De Pont, maar ook piloot; ik laat hem vertellen over ‘balans’), ik zet Desmond Tutu op muziek, schrijver Umberto Eco en veel meer. Echter het project blijft voorlopig op de plank liggen omdat het me niet lukt om het geld bij elkaar te krijgen voor een ensemble dat alles live zou moeten uitvoeren.

Samen met toneelspeler/dichter/schrijver Esther Porcelijn maak ik een programma over de kracht van onnozelheidvoor het TILT festival in Tilburg. Eerste uitvoering 23 maart 2013 in 013. Een van de onderdelen was deze bewerking van een gedicht van Peter Handke dat door Bruno Ganz vertolkt werd in Himmel über Berlin: Toen het kind een kind was. https://www.youtube.com/watch?v=xbWnm_iLE6M

In april is Charlotte Mutsaers hoofdgast tijdens SCHUIMT in Paradox te Tilburg. Men heeft mij uitgenodigd om daar de Oostende/Dover ode ‘mewen/seagulls‘ uit 2002 uit te voeren. Dat stuk werd nog ooit tijdens het verjaardagsfeest van Charlotte in De Balie in Amsterdam voor het eerst gespeeld. Na afloop blijkt dat de compositie nog steeds erg gewaardeerd wordt.

Trudy Sas, echtgenote van Marc Mulders, heeft mij uitgenodigd om in juni in het Trappistenklooster te Tilburg een lezing over mijn werk en visie te houden voor een select aantal leerlingen van verschillende middelbare scholen.

Tijdens de SCHUIMT avond die speciaal is gewijd aan de Vlaamse dichteres Delphine Lecompte maak ik kennis met deze uitzonderlijke kunstenares. Haar poëzie spreekt mij zowel qua vorm als door de inhoud meteen aan. Dus zet ik ongevraagd een van haar gedichten op muziek met haar eigen stem als vocal. Zij is enthousiast over het resultaat. We besluiten meer van haar werk op deze manier te bewerken.

De filminstallatie Pauw en Pelikaan van kunstenaar Anne Pillen en cineast Bas de Leijer gaat in premiere in de gerestaureerde Vlaamse Schuur te Chaam. De muziek van deze film is door mij gemaakt. http://www.pauwenpelikaan.nl/ 

Voor de gemeente Tilburg organiseer ik vanuit Forum Kunst & Cultuur Tilburg voor de zoveelste keer een rondgang langs kunstenaars werkplekken. Ook nu spreken de deelnemende bestuurderen hun waardering uit voor dit concept. Het feit dat ze op deze manier op plaatsen komen die voor hun normaliter achter de horizon liggen is een eyeopener. Helaas niet structureel toegepast.

Samen met schrijver P.F. Thomése ontwikkel ik i.o.v. festival Noorderzon te Groningen het korte programma Groeten uit Texas, Tilburg. Een onderdeel ervan is de bewerking van het Thomése essay Onpersoonlijk portret waarvan ik fragmenten op muziek zet. Er ontstaat een vorm waarin Thomése de ene keer zelf zijn tekst voordraagt, het andere moment komt zijn stem uit mijn sampler als onderdeel van de compositie en is hij luisteraar naar zichzelf geworden. (clip)

Voor het festival Bels Lijntje voer ik samen met accordeonist Joost Rovers in het stadhuis van Baarle Nassau nog een keer WIJKpraat uit de ode aan Tilburgse wijken uit 2009.

We doen de eerste presentatie van het interview theater programma Frénk droomt hardop met… in Woerden met als gast Esther Vergeer, rolstoeltennisser en de meest succesvolle Nederlandse sporter van de afgelopen jaren. Ik maak voor elke avond korte composities uitgaand van de stem van de gast. Later dat seizoen zullen o.a. nog volgen Frits Bolkestein en Midas Dekkers.

Eind 2013 maak ik muziek voor het stadsproject  Geluk op 13, 13 portretjes van mensen die wonen op huisnummer 13 in de 013 stad Tilburg.

Hans op de Coul (L1) interviewt steenhouwer Tycho Flore en mij t.g.v de onthulling van de Jan Hanlo plaquette bij Geerlingshof.

Onderzoek onnozelheid met Esther Porcelijn.

DSC_0173 light correxie

Noorderzon Festival, Groningen.

2012

Carine van Vugt van Verhalis nodigt mij uit om de muziek te maken voor de korte documentaire Hier was Bertram. Het is een film over de zoektocht naar het leven en het aangrijpende lot van de Joodse Tilburger Bertram Polak (1918-1942). Op zoek naar de geschiedenis van zijn huis stuit historicus Arnoud-Jan Bijsterveld op de dramatische geschiedenis van deze familie waarvan een zoon is vermoord in Auschwitz.

In mei 2012 gaat in Desmet Studio’s te Amsterdam de cd Het lijkt me juist wel veilig op dat dak in première: 13 KunststofRadio interviews zijn door mij teruggebracht tot evenzoveel ‘Kunstofsongs’. De cd krijgt een maand later vijf sterren in Het Parool.

17 Mei ben ik op uitnodiging van Hans Heesen een van de 100 voorlezers van De Mei van Gorter op locatie Stadserf Rood/Noot bij Utrecht.

Samen met studenten van het conservatorium Maastricht maak ik een nieuwe, volledige live versie van de compositie Doezend jaor naobersjaf. De productie komt tot stand i.s.m. Intro in Situ uit Maastricht en wordt o.a. uitgevoerd tijdens de Floriade te Venlo en het Parcours Festival te Maastricht. 

In augustus treed ik tijdens de Uitmarkt te Amsterdam op samen met A.L. Snijders en Joost Conijn in de Literatuurtent. Ik mag er twee Kunststofsongs uitvoeren.

Het Beaujolaisgesprek is een initiatief van scenariodocent Hans Heesen van de Filmacademie Amsterdam . 31 Oktober mag ik twee uur lang zo’n informele sessie aangaan met een select groepje studenten. Als gevolg van dit contact treed ik in december op de Filmacademie op tijdens het kerstontbijt

In november houd ik in Valkenburg een lezing over de invloeden van Jan Hanlo op mijn werk. De titel die ervoor gekozen heb leen ik van een Hanlo essay: Hebben al deze dingen mij beïnvloed?

De mijn-stukken oftewel de Kumpelwörter spelen we met het conservatorium ensemble nog een keer in Kerkrade tijdens de Mijn-Nacht.

Beaujolaisgesprek Filmacademie Amsterdam.

Lezing over de invloeden van Hanlo op mijn werk.

2010 - 2012

Het hele voorjaar van 2010 werk ik intensief samen met Klaske Oenema aan de productie It folds into… Het meeste contact hebben we via telefoon en internet, uitwisselen ideeën, geluidsfragmenten, arrangementen, teksten, interviewopdrachten van Klaske naar mij, beelden van Klaske etc. etc.. Klaske woont immers in Groningen, ik in Tilburg en via het internet werken gaat eigenlijk prima.

Voor mijn interview-aandeel hebben we besloten om uit te gaan van alleen maar vrouwenstemmen. Bovendien wordt het een niet-Nederlandstalige aangelegenheid. 
En zo komen we te werken met de stemmen van de jonge internationale studenten (dans) Deirdre Griffin en Lucia Kickham (Ierland), Elodie Morard (Frankrijk), Theresa Noronha (Portugal) en Iris Pelz (Duitsland, circus-opleiding) plus de stem van Klaske’s Friessprekende Beppe (oma). 

Behalve Klaske’s oma wonen ze allemaal zowat bij mij om de hoek hier in Tilburg.
Productiehuis Wintertuin staat ons terzijde met advies, techniek en repetitie locatie.
17 Juli gaat de voorsteling succesvol in première tijdens het Habana Festival te Nijmegen.
Daarna wordt door het hele land gespeeld, maar ook staan we ermee op het Flachland Festival in Berlijn.

Op uitnodiging van Nationaal monument Kamp Vught maak ik een compositie voor de cd “WIE”, onderdeel van het project Zichtbare Herinneringen t.g.v. het 20 jarig bestaan van het museum. Andere componisten die een bijdrage geleverd hebben zijn o.a. Gé ReindersStef Bos en Gerard van Maasakkers. De documentaire Het kwaad buiten van regisseur Joost Seelen is ook een onderdeel van deze bijzondere dvd/cd cassette. 

In de Hoofdwacht op het Vrijthof te Maastricht gaat 17 september 2010 mijn compositie met stemmen van Maastrichtenaren in première als onderdeel van de tentoonstelling Het Huis der Wonderen (BV Limburg). 

Voor Verhalis maak ik de muziek bij een filmmontage met een bijna oneindige optocht van fanfares, processies, demonstraties en aanverwanten (allemaal archiefmateriaal) Brabantstoet getiteld. Regisseur is Carine van Vught.

De acties rond de schandalige cultuurbezuiningingen van het rechtse en naar de kunsten toe rancuneuze kabinet Rutte brengen me ertoe de korte compositie Cultuur is echt vet te maken. Tilburgers van jong tot oud verheffen hun stem tegen deze lelijke kaalslag. De première is november 2011 tijdens de Schreeuw om cultuur manifestatie op het Pieter Vreede Plein te Tilburg.

Samen met Verhalis en Studio Smack ontwikkel ik een plan om een Brabant-brede compositie te maken. Het moet een animatie plus stemcompositie worden. Na maanden van vergaderen, puzzelen en ontwikkelen trekt de Provincie Noord-Brabant de stekker uit dit project.

Januari 2011 wordt ik door Guido Wevers, intendant van Maastricht Culturele Hoofdstad 2018 uitgenodigd om een verkennende compositie te maken over de Euregio. Ik moet een verbinding leggen op basis van de vele dialecten die er zijn in deze streek. De buitengrenzen worden gevormd door de plaatsen Aken, Eupen, Luik, Hasselt, Sittard met daarbinnen o.m. Valkenburg, Kerkrade, Heerlen en natuurlijk Maastricht. Dat alles heeft tot gevolg dat ik een aantal maanden in Zuid-Limburg en omstreek kom te vertoeven om ideeën op te doen, mensen te interviewen, maar ook om te filmen. Zaterdag 29 oktober 2011 vind dan de eerste uitvoering plaats van de compositie Doezend jaor naobersjaf (Duizend jaar nabuurschap). Locatie is de sfeervolle st. Janskerk op het Vrijthof te Maastricht. Jacqueline Hamelink (cello) en Yvonne van de Pol (altviool) spelen live mee. De videobeelden zijn gemonteerd door animator Ruud Terhaag. Het geluid is verzorgd door Intro In Situ. Op initiatief artistiek leider Bart van Dongen zal de compositie in 2012 uitgevoerd worden door studenten van het Maastrichtse conservatorium in een bewerking van de Duitse student compositie Marco Mlynek

Voorjaar 2011 is er overleg tussen mij, journalist Frènk van de Linden en de hoofdredacteur van het NTR programma Kunststofradio1Frans Kotterer om een aantal composities te maken uitgaande van hun interviews. Daarvan liggen er intussen meer dan tweeduizend op de plank. Een geweldige uitdaging. Dinsdag 7 juni wordt het eerste “lied” in de uitzending aan de luisteraars als Cultuurcadeau aangeboden. Het is een bewerking van het gesprek dat Petra Possel met de schrijver en ZKV uitvinder A.L. Snijdersop 26 oktober 2006. De titel is: Dat is de toon van de waarheid.

In de maanden daarna worden door mij o.a. vercomponeerd: Kader AbdollahJoost ConijnJan Fabre en Jessica Durlacher. In 2012 zal er een cd uitkomen met daarop al deze bewerkingen.

Optreden met Klaske Oenema in Tilburg.

Doezend Jaor Naobersjaf live tijdens de Floriade.

Met Frènk van de Linden Kunststofsongs ontwikkelen.

intro in situ overleg jpg

Overlege met Bart van Dongen en Marco Mlynek over Doezend Jaor Naobersjaf.

2009

Na 12 jaar kwam dit jaar de cd tjielp tjielp opnieuw uit. Toen in 2008 bekend werd gemaakt dat het gedicht De Mus uit 1949 het motto zou leveren voor de Boekenweek 2009 ontstond er al snel contact tussen mij en uitgeverij De Harmonie. Het zou een perfect moment zijn voor een eventuele heruitgave. In tegenstelling tot de eerdere versie zijn op verzoek van de uitgever, alle teksten mee afgedrukt. Op de cover van het begeleidende boekje staat nu een mooie mus-tekening van Peter Vos
Er zijn 3 extra stukken op de cd gekomen, bewerkingen die ontstaan waren na het uitbrengen van de eerste versie in 1997. Voor de mix/mastering ervan werkte ik weer eens samen met oud MAM lid Marco Raaphorst die tegenwoordig veel voor de VPRO doet.

Volkskrant OOG nodigde me uit om iets te maken voor de boekenweek; zo ontstond een nieuwe kortere versie van het gedicht De Mus (met gast-zang van Laetitia van KriekenHenk Hofstede en Henny VrientenBjoern Hofmans maakte daar een korte animatiefilm bij. (klik hier)
Tijdens het tourneetje dat ik in de slipstream van de Boekenweek mocht maken bleek eens te meer de waardering van het publiek voor mijn Hanlo bewerkingen. In Amsterdam ontmoette ik Kees van Kooten na afloop van mijn optreden, in Rotterdam bij boekhandel van Gennep kwam oud-burgemeester Bram Peper me na afloop complimenteren (“Waarom ken ik u niet?”). Wim Brands liet in zijn zondagochtend radiomagazine live vanuit studio Desmet een duet ontstaan tussen mij en A.L. Snijders (in de studio aanwezig vanwege zijn vaste column). Het werd een bijzondere declamatie van het gedicht Hou je van me altijd. 
(zie ook Nieuws) 

Ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan van Tilburg heb ik een nieuwe ode aan die stad gemaakt, een stuk van 18 minuten waarin zo’n 250 stemsamples verwerkt zitten. Ik sprak met mensen uit de 11 oorspronkelijk wijken die er 200 jaar geleden al waren (toen als dorp of gehucht). Vanuit deze interviews is een collage ontstaan die het karakter van de stad en zijn inwoners schetst. De compositie voor o.a. accordeon is in dit jaar vele malen uitgevoerd, zowel in buurthuizen en zorgcentra als in de schouwburg. Eind 2009 vinden er nog twee opmerkelijke uitvoeringen plaats van WIJKpraat, een tijdens het tweede lustrum van de leerstoel van Prof. Arnoud-Jan Bijsterveld op de Universiteit van Tilburg en een in samenwerking met dichter, publicist Albert Megens in Ruimte-X te Tilburg. Albert Megens draagt daar op mijn verzoek onder meer zijn prachtige, zeer kritische lofzang op de Tilburgse wevers van weleer voor: ‘Hoe schoon het was en hoe leeg’.
(klik hier voor demo animatie Judith Kuijpers, Bjoern Hofmans)

Juni 2009 was ik meester tijdens het ZWART festival in Zwolle. Ik begeleidde daar 4 groepen van jonge kunstenaars die vanuit diverse disciplines invulling gaven aan het festival (poppenspel van Anna&Anna, de Drie zusters van Tsjechov door een groep rond de acteurs Isil VosAnne Harbers en Joeri Vos de multimediavoorstelling Lokroep met Yoko en Floor en een stuk van Sandra Lange voor twee jonge acteurs.

Augustus 2009 stond Mijn/Koel in een reprise als openingsact van het Cultura Nova festival te Heerlen. Dit keer zonder de acteurs maar wel met accordeonist Joost Rovers. Na afloop memoreerde staatssecretaris Frans Timmermans dat deze voorstelling deed wat de streek juist zo verwaarloosd had: het erkennen en weer zichtbaar maken van een bijna weggegumd verleden. Tegelijk met deze reprise is een cassette-box uitgekomen met de video’s en een cd met de 11 composities.

Najaar gaf ik een aantal uitgebreide colleges op de Fontys Hogescholen te Maastricht en Tilburg. Twee keer 4 uur sprak ik over mijn werk en mijn ervaringen met internationale en multiculturele projecten zoals NOORD uit 2007.

Een korter college gaf ik als gast van Prof. Jos Swanenberg tijdens zijn college-cyclus 
Diversiteit en Cultuur in Brabant’(zie verslag hiervan onder Publicaties)

Voor Intro – in situ uit Maastricht maakte ik een compositie op basis van het het Limburgs dialect. Het werd een ode aan de Cauberg, de beroemde locatie in Valkenburg (het stadje waar ik mijn jeugd heb doorgebracht). Moeiteloos hebben een aantal prominente Valkenburgers verteld over deze zeer bijzondere plek. Het stuk dat uit 4 delen bestaat duurt 30 minuten. Op zondag15 november om 5 uur ‘s middags werd het voor de eerste keer uitgevoerd in de buik van de berg: de Gemeentegrot.

De Wintertuin uit Nijmegen nodigde me uit om een speciale productie te doen, liefst in samenwerking met iemand anders. Mijn keuze viel op Klaske Oenema. Ik heb haar een paar maal live gezien, was meteen onder de indruk van haar visuele aanpak (het projecteren van knipsels/silhouetten via een overheadprojector). Haar liedjes, die ze zingt terwijl ze ook de projecties live laat ontstaan, zijn heel hypnotiserend. Het project moet mei 2010 in première gaan.

Voor stichting Verhalis en CECN (Cultureel Erfgoed Caribisch gebied en Nederland) maakte ik de soundtrack bij een korte film over de in Suriname geboren Maria Pinas.

In november gaf ik in Breda en Hilvarenbeek een uitvoering van een aantal Hanlo liedjes in samenwerking met het strijkorkest Archi Amici. De arrangementen waren voor deze bijzondere gelegenheid gemaakt door Paul van der Mast. Dirigent: Carlo Nabbe.

tjielp tjielp 2009 met de Peter Vos cover. (clip)

WIJKpraat gebaseerd op de stemmen van Tilburgers uit 11 wijken. (clip WIJKpraat met TOEAC, uitvoering op Koningsdag 2017)

Jan Hanlo uitgevoerd samen met Archi Amici.

VUELTA

Filmen op de Cauberg tijdens doortocht Vuelta.

2007 - 2008

2007 is toch vooral het jaar geweest van het NOORD project. Gedurende dat hele jaar hebben Rob Moonen en ik eraan gewerkt: tientallen interviews gedaan met wijkbewoners, gefilmd, gefotografeerd, alles in de computer zetten en uitwerken tot muziekstukken. Overlegd met Eric van der Westen over de muziek en de live bezetting. Met Eddy Becquart veel contact gehad over de choreografie en de danserscast. In november begonnen de repetities.

In januari 2008 vonden de uitvoeringen plaats, eerst in de huiskamers van de Noord bewoners, gedurende 3 dagen, en daarna weer drie dagen in een uitverkocht theater De Nwe Vorst te Tilburg. 
In juni 2008 was de DVD/CD box NOORD klaar. Die hebben we op 21 juni gepresenteerd in Museum De Pont te Tilburg. Sprekers waren bij die gelegenheid o.a. schrijfster Hulya Cigdem en de Ghanese pastor uit Noord Edward Kwapong. Een dag eerder was ik een uur lang te gast bij het NPS radio programma Kunststof om te vertellen over het project en veel meer.
Deze uitzending is terug te vinden hier op de site.  Ook staat een clip van de DVD/CD NOORD op mijn eigen site, het nummer Straatsysteem, een virtuoze exercitie in straattaal met in de hoofdrollen Northsiders Ulrich Wanga en Mitchell Piqué. De filmbeelden zijn van Rob Moonen.

Intussen is het alweer 2008 en zijn we aan de slag gegaan met de voorstelling Mijn/Koel, een ode aan de mijnwerkers/kompels/koempels in de regio Genk-Heerlen-Alsdorf. Deze voorstelling ging op 30 augustus 2008 in première tijdens het Cultura Nova Festival te Heerlen. Regisseur is Hans Werner Kroesinger uit Berlijn. De acteurs zijn Mieke Klomp en Alexander van Heeteren. Joost Rovers speelt accordeon. Wim Claessen heeft de productie gedaan samen met Wendy Moonenwww.mijnkoel.nl
Na de première zijn er nog meerdere uitvoeringen op locatie in de “Schmiede” te Alsdorf, het Pompgebouw te Brunssum en de voormalige Loonhal van de Staatsmijn Maurits te Geleen.

Ulrich Wanga en Mitchell Piqué trotse bewoners van NOORD.

Repetitie Mijn/Koel met Mieke Klomp en Alexander van Heeteren.

2006

Na de geslaagde première van de documentaire Zanger zonder stem in de Verkadefabriek wordt deze in een aantal Brabantse filmtheaters vertoond. Het lukt ons echter niet om de film op de Nederlandse tv te krijgen.
Wel zijn er een aantal vertoningen in combinatie met een concert van mijn sextet. We spelen dan het 4-delige Ik ben schoon water uit de bergen (gebaseerd op interviews met Chinese dissident Zhimin Tang). De compositie zal ook met succes uitgevoerd worden tijdens het Poetry International Festival. Voor die gelegenheid had ik op verzoek van het festival twee gedichten van de Chinese dichter Han Dong op muziek gezet. (clip)

In het voorjaar begin ik met het bewerken van de interviews die afgelopen december in Aix-en-Provence gemaakt zijn. Daartoe had ik eerst alle interviews uitgeschreven. Hieruit zeef ik de citaten die als uitgangspunt zullen dienen voor de muziek: de beschrijving van de Montagne Sainte Victoire door les Aixois, het karakter van Cézanne en zijn relatie tot de stad, het typische licht in de stad, Cézanne’s  kleuren, hoe hij nieuwe wetten gecreëerd heeft voor het maken van zijn kunst (il a totallement cassé les codes), een beschrijving van zijn stillevens, zijn soms onbeschilderd laten van delen van het doek (il laisse la toile), zijn nog steeds voort durende actualiteit, en tot slot benoem ik de de kubisten in de persoon van Picasso, die zelf notabene begraven ligt aan de andere kant van Montagne ste. Victoire. Eind 2006 is de compositie klaar. Het zijn twee delen geworden van elk zo’n 10 minuten. (clip fragment)

Al een tijd viel me op dat in Tilburg veel jonge animatiemakers rondliepen die ik deels zelf mee opgeleid had op de academie st. Joost te Breda. Een container talent. Daar moest iets mee gebeuren leek me. Samen met Leechin Kok (animatiemaakster,die ik op twee academies als studente heb meegemaakt) ben ik gaan inventariseren om hoeveel mensen het eigenlijk gaat. Het bleken er tientallen te zijn. Met Leechin, Harm van Zon, Ruud Terhaag, Bjoern Hoffmans en Simon Verheijden hebben we toen Dikke Boost! opgericht. Onder mijn leiding zijn er twee zeer goed bezochte bijeenkomsten geweest in Ruimte-X. Een veelbelovend begin dat uiteindelijk moet resulteren in echte gezamenlijke producties. Niet afwachten maar aan de slag is het motto.

Ook film is het project Boom Roos Vis dat ik samen met Jeroen Neus van productiehuis Lumineus mocht doen voor de provincie. Een korte film in het kader van de Schatten van Brabant campagne. In zo’n 8 minuten laten we iets zien over deze door Frater Caesarius Mommers ontwikkelde leesmethode. Film en muziek werden in zeer korte tijd gemaakt. De première vond plaats in de grote zaal van het provinciehuis te ‘s-Hertogenbosch.

Tweemaal werk ik samen met choreograaf Eddy Becquart. Eerst maken we voor het Elastiek Muziek Festival in Hilvarenbeek een choreografie rondom mijn compositie de Winter? de Winter! Bijzonder is daarbij dat mijn muziek gespeeld wordt door een groot DECAP orgel van het orgelmuseum in Hilvarenbeek.
In september vindt in Turnhout (B) een uitvoering plaats van het ballet dat Eddy gemaakt heeft op mijn compositie Mewen/Seagulls. Het is daar een onderdeel van het Belgisch-Nederlandse Spiegel project.

21 November is de live-première in het sfeervolle theater van het Musée des Beaux Arts oftewel Bozar te Brussel van mijn bijdrage aan het project De Nacht (voorheen Passanten) van Henny Vrienten. Ik had Henny geen tekst of muziek aangeleverd maar enkel stemmen van bewoners van de wijk Noord uit Tilburg die over de nacht vertelden. De door mij geselecteerde stemmen waren zo gekozen dat het muziekale aspect er al zeer duidelijk in zat. Het werd in Henny’s handen uiteindelijk een mooi nummer dat goed tot z’n recht kwam tijdens de live uitvoering. (klik hier)

Voor mij was De Nacht een voorstudie voor het NOORD project waarmee ik samen met Rob Moonen al gedurende heel 2006 aan de gang was om de financiën ervoor rond te krijgen. Doordat de gemeente Tilburg er voor een flink bedrag instapte konden we in december beginnen met een eerste gesprek met een van de bewoners, de bejaarde Wout Biemans, een man die de wijk van weiland tot zestigerjaren woonwijk had zien omvormen. De première van dit project zal waarschijnlijk december 2007 plaatsvinden.

Overlappend met NOORD zijn Rob en ik samen met Wim Claessen (voorheen Festival Boulevard Den Bosch ) een project rondom de mijnen aan het opstarten. www.mijnkoel.nl
Het mooie daaraan is dat we het hele project over drie landen kunnen trekken, Duitsland, België, Nederland. Dit kan omdat de carboonlagen waaruit de steenkool omhoog gehaald werd onder de grenzen doorliepen in dat hele gebied. Voor mij interessant om nu die diverse talen en dialecten naast elkaar te mogen leggen. We gaan voor deze voorstelling voor het eerst met een acteur werken en dus ook met een regisseur. Dat zal waarschijnlijk Hans Werner Kroesinger worden, de Berlijnse regisseur met wie Rob al diverse projecten heeft gedaan. In augustus bij de opening van het Cultura Nova Festival in Heerlen hebben we uitgebreid contact gehad met diverse spelers in het Limburgse die mee moeten helpen om  het Mijn/Koel project er te laten komen. Zo spraken we in korte tijd met mensen van de provincie, de gemeentes (waaronder Heerlen) maar ook was er een goed gesprek met Jan Smeets (Pinkpop). Unanieme reactie: “Dit mot ‘r komme.”

Vlak voor het einde van 2006 belt Rob me op met de vraag of we niet weer een digitale eindejaarsgroet de wereld in moeten zenden, net als vorig jaar gedaan hebben voor Volkskrant OOG. Goed idee, maar wat gaan we deze keer doen? Nu had ik vlak daarvoor Ingmar Heytze, de dichter/schrijver uit Utrecht ontmoet. Er is sprake van dat hij mee gaat doen aan een project van mij en de Dikke Boost animatiefilmers. Dus heb ik hem ook maar gevraagd of hij iets zou kunnen schrijven voor onze eindejaarsgroet. Hij reageerde meteen. Ingmar schreef er niet alleen iets voor, zijn stem werd ook de drager van het spraakliedje. Zo’n dag of 5 later hadden we het hele productietje, “Tast” online staan. Mooie afsluiting van het jaar. Het idee voor zo’n korte filmpjes is eigenlijk ontstaan doordat The Ringtone Society mij ooit vroeg om een Nieuwjaarswens Ringtone te maken. Dat werd NIEUW uit 2005.

zhimin china (1)

Zhimin Tang op bezoek bij familie in haar geboortedorp.

tom rob pic02

Met Rob Moonen aan de andere kant van de Montagne ste. Victoire bij het kasteel van Picasso, die ooit de halve berg opkocht.

Dikke Boost aflevering 8, over animatie  in België.

.

De line-up voor de live-première van het Henny Vrienten project Nacht in de Bozar te Brussel. (klik hier)

NIEUW screenshot

Klik HIER voor NIEUW-jaarswens clipje.

2005

Begin 2005 ontstaat het idee om ook een Franstalige ode te gaan maken. Ik had eerst aan Marseille gedacht, maar het wordt Aix-en Provence. Een ode over een kunstenaar die ik altijd zeer bewonderd heb Paul Cézanne. Over hem wil ik de bewoners van deze zuid-franse stad laten vertellen. Ik zal het hele verder jaar bezig zijn met het leggen van contacten. Veel hulp en denkkracht komt van Wim Claessen, de oud directeur van Bosse Nova, die het een goed plan vind en zijn netwerk in Frankrijk geheel tot mijn beschikking stelt. Maar eind 2005 is het nog steeds niet zover dat ik die kant uit zal gaan om interviews af te nemen (wordt vervolgd).

Door de directeur van MuziekLab Brabant, Theo Andriessen, wordt ik voorgesteld aan de jonge Chinese vrouw Zhimin Tang. Zij heeft een uitvoering van Tempelhof gezien en stelde voor om volgens dezelfde methode haar levensverhaal op muziek te zetten. Als we elkaar beter leren kennen blijkt het goed te klikken. Bovendien vind ik haar verhaal over China, inclusief de studenten-opstand op het Tienanmen plein in 1989, waar zij bij was, een boeiend gegeven. Aan de slag dus. En zo ontstaat de compositie “ik ben schoon water uit de bergen, ik heb geen vorm”. Voor het eerst werk ik met een buiten-europese taal. Ook ga ik uit van een ander ensemble. Het wordt een kwartet, met Paul Hagenaars op gitaar, Lucas Beukers op basgitaar en de geweldige vibrafonist/percussionist Arnold Marinissen. Het festival November Music is enthousiast over het concept en zet de compositie op haar programma. Première 20 november 2005. Het VPRO programma De Avonden heeft toegezegd over het project een radiodocumentaire te maken.

Maart 2005 vlieg ik samen met Rob Moonen naar Wenen om de eerste interviews te doen voor het “Rudolf” project. Vandaar gaan we per trein door naar Budapest. Ook daar neem ik de stemmen van een vijftal mensen op. Daarna gaat alles op de plank in afwachting van het geld dat nodig is voor dit project. Vooral Budapest blijkt een spannende en inspirerende stad te zijn.

We voeren nog een aantal malen Tempelhof uit. 4 en 5 mei in de zeer bijzondere ambiance van het Spoorzone Complex in Tilburg, samen met een uitvoering van Steve Reich’s Different Trains door muzikanten van het Tilburgs conservatorium. Ook zijn er kleinere uitvoeringen en presentaties alleen door Rob en mij zoals een Resort Off Tournee langs een aantal grote Nederlandse  steden.

Negen juni is de eerste uitvoering van het ballet dat choreograaf Eddy Bécquart heeft gemaakt op de muziek van “mèwen / seagulls” mijn ode aan Oostende en Dover. Het is erg mooi en raak geworden. Ik zit na afloop met tranen in m’n ogen. Eddy is er in geslaagd om samen met de studenten van de Dansacademie van het Brabants Conservatorium de humor, de ontroering, de rauwheid, de sierlijkheid van het gegeven zichtbaar te maken.

Noord is een wijk aan de noordkant van Tilburg waar veel allochtonen wonen. Je zou het als een soort buitenland kunnen zien. Een buitenland om de hoek. Het lijkt me spannend om na mijn reizen om aan materiaal te komen daar eens een portret van te maken. Wie zijn de mensen die daar wonen in die klassieke 70er jaren wijk met z’n hoogbouw maar ook met al het groen. Wat is het eigene, het bijzondere, het niet geziene van deze bewoners. Rob en ik hebben verschillende gesprekken met instanties (zoals de gemeente Tilburg) over dit idee. Men blijkt enthousiast te zijn En zo ontstaat langzaam maar zeker draagvlak voor een nieuw project: “NOORD”. (zie www.domeinnoord.nl )

Henny Vrienten nodigt me uit om deel te nemen aan zijn Passanten project. Ik stel voor om mijn bijdrage een voorstudie voor “NOORD” te laten zijn. Als ik het interviewmateriaal kom afleveren in zijn studio in Amsterdam reageert hij erg enthousiast. Hoewel het heel iets anders is dan het gebruikelijke liedjesmateriaal waar hij doorgaans mee werkt kan hij er al snel mee uit de voeten.

Filmer Frank van Osch heeft mij de afgelopen drie jaar gevolgd bij het maken van twee odes (Oostende/Dover en het Xaviera Hollander project). September 2005 besluit Frank dat hij genoeg materiaal heeft voor zijn documentaire over mij ” Zanger zonder stem”: hij slaat aan het monteren; we prikken tevens een datum voor de premiere: 11 november om 21.30 uur in de Verkade fabriek te Den Bosch.

Arnold Marinissen soundcheckt “ik ben schoon water uit de bergen, ik heb geen vorm” tijdens Poetry International te Rotterdam. (clip)

Zanger zonder stem affiche. Rechts naast mij een van de laatste Oostende – Dover ferries. (fragment docu)

oostende presentatie (10)

Regisseur Frank van Osch in gesprek met de Oostendse volkszangeres Lucy Loes. 

2004

Er wordt hard doorgewerkt aan Tempelhof. Begin januari neem ik hier in Tilburg de stemmen op van een aantal van de medewerkers aan het stuk Truth van de Berlijnse regisseur Hans Werner Kroesinger en Rob Moonen. Het wordt eenmalig in theater De Vorst in Tilburg uitgevoerd. Ik laat ze korte dingetjes zeggen zoals ‘wunderbar’ herhalingen van woorden of frases die de eerder geinterviewden al gebruikten. Wie weet komen ze straks van pas. 

Ik ben opeens voorzitter/moderator van een vermakelijk cultuurdebat in het stadhuis van Eindhoven over de relatie tussen cultuurmakers en gemeentebestuur. Duidelijk wordt tijdens dit debat dat er veel frustratie heerst onder de Eindhovens kunstenaars richting het hautaine stadsbestuur.

In de studio van Crip Theeuwes gaan de opnames van het bestaande aNDERE ANDERe repertoire door (o.a. de ode aan Oostende/Dover “mèwen / seagulls”). Een deel van de sessie wordt gefilmd door Frank van Osch. Het materiaal zal eventueel gebruikt worden in de docu over mijn werk waaraan Frank nu alweer een paar jaar werkt. 

Diverse andere vertoningen van Roermondse Adel bijgewoond. Altijd warme reacties. Een van de mooiste is die op de Universiteit van Tilburg in het bijzijn van verschillende Fermonts die in de film meedoen. Ik voer een paar stukjes muziek uit die niet in de film zitten, maar wel gemaakt zijn op basis van stemmenmateriaal uit de film. 

Als voorzitter van de jury van de Ad Vinken Prijs mag ik dit jaar het juryrapport voorlezen tijdens de uitreiking. En de winnaar is: Peer de Graaf

Voor het eerst sinds jaren schrijf ik weer eens een liedje voor Kinderen voor Kinderen (samen met dichter/schrijver Hanz Mirck). Ik had me eigenlijk voorgenomen om dat niet meer te doen maar aangezien ik door de Vara zelf uitgenodigd werd… Uiteindelijk wordt onze inzending niet geselecteerd. 

Ik ontmoet oud MAM-fan Thomas Acda tijdens een talkshow over hem en mij (interviewer is Henk Hofstede) in het Nederlands Pop Instituut. Terwijl we samen naar binnen liepen zong Thomas mijn “Ontwik” uit ’87. Grappig.

In maart bezoeken Rob Moonen en ik Wenen bij wijze van vooronderzoek voor ons Wenen-Budapest Project. De indruk die we hieraan overhouden is zeer positief. 

Henk Hofstede zingt tijdens het NITS concert in 013 het eerste stukje van het MAM lied uit 1986 Maternite
Hij draagt In The Dutch Mountains aan mij op. Wederom een goed gevoel. Dit optreden zal een van de laatste zijn met Titia van Krieken erbij. Zij was pianiste in de eerste line up van mijn sextet aNDERE ANDERe

De Avro heeft Roermondse Adel aangekocht. Het is onduidelijk wanneer de docu uitgezonden zal worden. 

In april is de muziek voor Tempelhof in grote lijnen klaar. Het zijn drie delen geworden, totale duur 25 minuten. 

Voor het eerst is er contact tussen mij en de Tilburg Cowboys. Ik zou misschien iets kunnen doen bij een bouwvakkers fluitconcert bij de opening van hun Bouw-RadioTentoonstelling. Dat zal uiteindelijk niet doorgaan, maar wie weet wat de toekomst nog zal brengen. 

Ik maak drie liedjes voor het nieuwe programma van Loutje Bosch (Laviolou). Tekst Zjef Naaijkens

Er wordt contact gelegd met Wim Claessen van Bosse Nova i.v.m. de produktie van Tempelhof. Het stuk zal waarschijnlijk in de 5 grote Brabantse steden uitgevoerd worden in het kader van het Europese Voorzitterschap van Nederland. In Tilburg neemt de stichting Europa 2004 Tempelhof op zijn programma.

Veel interviews gedaan met mensen van jong tot oud over goed en slecht, het leven, god, vriendschap etc. Dit alles voor het samenwerkingsproject met dansgroep De Stilte uit Breda. Het levert in totaal 14 muziekstukken en stukjes op. In intensieve samenwerking met Jack Timmermans, de leider / choreograaf gaan we op zoek naar de juiste vorm. De muziek wordt achteraf ingespeeld door Jeroen Goeijers. Met hem had ik ook al samengewerkt voor Roermondse Adel, wat zeer goed beviel, vandaar. Het ballet moet midden 2005 gaan draaien. 

Rob Moonen maakt twee filmpjes voor het Xaviera Hollander project. Frank van Osch filmt de presentatie van drie Xaviera composities aan Xaviera zelve, ten huize van kunstenaares Charlotte Molenkamp, dit voor een uitgebreid publiek van vrienden en bekenden. 

Later in het jaar gaat Frank van Osch nog mee naar Oostende waar ik de uiteindelijke compositie “mèwen / seagulls” aanbied aan de Oostendenaren die mee hebben gedaan (waaronder volkszangeres Lucy Loes en de schrijver van het Oostends woordenboek Roland Desnerck) en aan een delegatie van de gemeente. 

Ik geef weer diverse lezingen; onder meer op het NS hoofdkwartier in Utrecht en in museum De Pont te Tilburg. 

De presentatie van Tempelhof in het overvolle auditorium van het De Pont museum blijkt een succes te zijn. Goede reacties op het resultaat van onze samenwerking (zie ook www.inberlin.nl). 
Daarna voeren we het uit in de andere grote Brabantse steden. Intussen proberen we ook contact te leggen om Tempelhof in Berlijn uit te voeren. 

Tempelhof, het legendarische vliegveld midden in Berlijn, waarover via een referendum in 2008 besloten werd het te sluiten.

wenen bud 05 (122b

Met Rob Moonen naar Wenen en Budapest om matertiaal te verzamelen voor het Rudolf project.

Documentaire Roermondse Adel op de landelijke tv.

Tempelhof op tournee.

2003

In januari vindt de premiere plaats van de Siena-ode Terra di Siena, op het Folkfestival te Tilburg.

Voor het Trio TriDali maak ik een “spraakcompositie” voor harp, altviool en fluit. De drie leden van het trio moeten in deze compositie zelf met hun muziek meepraten. Het tekstmateriaal is ontstaan vanuit opnames van hun repetitie-geklets

De compositie “de Winter? de Winter!” wordt opgenomen door het Koh I Noor Kwartet uit Utrecht.
Het zal verschijnen op hun cd die in 2004 uitkomt. 

Voor de documentaire Roermondse Adel van Joost Seelen die handelt over een aantal families in Roermond maak ik een soort filmische spraakliedjes.

Op tekst van de marokkaanse schrijfster Bouchra Bounouna maak ik een compositie die in mei wordt voor het eerst wordt uitgevoerd door het Residentie Orkest in de Anton Philips-zaal te Den Haag. 

Tijdens de uitreiking van de VSB poëzieprijs aan Tonnus Oosterhoff in De Rode Hoed te Amsterdam voer ik de compositie uit en laat de film zien die al in 2001 gemaakt waren op basis van het Oosterhoff gedicht: Wij zagen ons in een kleine groep mensen veranderen

Jack Timmermans, de leider van dansgroep De Stilte, nodigt me uit om een ballet voor een kindervoorstelling te schrijven. De première is voor najaar 2004 gepland. 

Met sextet aNDERE ANDERe treedt ik op op tijdens de Gevaarlijke Gasten Soiree (organisatie: Robert Jan Stips) in het Nieuwe de la Mar te Amsterdam.

De gemeente Tilburg vraagt me om voorzitter te worden van de jury van de Ad Vinken Prijs.

Voorjaar 2003 bezoek ik samen met beeldend kunstenaar Rob Moonen twee maal Berlijn. De interviews die dan gemaakt worden leveren het basismateriaal op voor het nieuwe samenwerkingsproject Tempelhof, een ode aan Berlijn en haar inwoners. (zie www.inberlin.nl

Najaar 2003 gaat de film Roermondse Adel van Joost Seelen met succes in première op het IDFA te Amsterdam. Zeer goede persontvangst 

Compositie gebaseerd op repetitie-geklets, i.o.v. Trio TriDali.

Samenwerking met Jacques Timmermans, artistiek leider/choreograaf van dansgezelschap De Stilte.

2002

Ik ga een ode aan het middeleeuwse Toscaanse stadje Siena voorbereiden waarbij het filmmateriaal door een cineast geschoten zal worden. In die film wil ik een prominente plaats inruimen voor het 600 jaar oude fresco “Il buon e cattivo governo” (Het goede en het slechte bestuur) van Ambrogio Lorenzetti dat te zien is in het stadhuis van Siena.Hierover heb ik contact met regisseur Fons Rademakers in Rome. De premiere moet plaatsvinden in januari 2003. 
In 2002 ga ik van start met het interviewen van een tiental autochtone Sienezen.
Tevens neemt ik in het dorpje Radicondoli (woonplaats van componist Luciano Berio) een aantal kinderstemmen op. 

In hetzelfde jaar bezoek ik Oostende diverse malen i.v.m. mijn “Meeuwen”-ode interviews; in Dover doe ik hetzelfde om aan de engelstalige – “meeuwen” vertellingen te komen.

Mijn agent Maurice Schmitz weet in contact te komen met “Happy Hooker”, Xaviera Hollander. In Vrij Nederland noemde zij in een interview de stem de meest erogene zone van het lichaam. Dit  triggerde mij om daar eens samen met haar dieper op in te gaan. Immers wat erotiek en muziek betreft zijn wij in onze cultuur nogal preuts. Het leek mij een goed idee om samen met haar op zoek te gaan naar geschikt erotisch materiaal. Zij blijkt zeer bereid om mee te werken. Ik neem bij haar thuis in ik mag wel zeggen, intieme sessies, een aantal volledig à l’improviste vertelde verhalen op. Zo ontstaan verschillende composities. 

Ik wordt uitgenodigd om tijdens de Nationale Toondichters verkiezings uitzending van het VPRO programma Vrije Geluiden op te treden. We spelen met een trio, Doré van Dijk piano, Paul Hagenaars gitaar en ikzelf sampler,  Tot de bellenblazer van Willem Jan Otten
Dat levert een hartelijk contact op met componist Louis Andriessen (die trouwens tot Toondichter Des Vaderlands verkozen wordt). Hij verbaast zich over het nooTSPRaak concept en de werking ervan.

Het VARA programma Spijkers met Koppen laat me een 2 uur durende zomeraflevering samenstellen.
Is een uur lang te gast in het NPS radio-cultuur-programma KUNSTSTOF.

Op verzoek van productiehuis Hoofdstation (René Pijnenburg en Harry van Boxtel) mag ik optreden als artistiek leider bij de symfoniese uitvoering van de Symphonie Monotone van Yves Klein. Dit muziekstuk is door Klein in 1949 gecomponeerd. Het bestaat uit het aanhouden van slechts een muzieknoot. De opmerkelijke titel van de performance is afkomstig van de Franse auteur en kunstcriticus Pierre Restany. Hij was aanwezig bij de voorpremière en zou in zijn enthousiasme hebben uitgeroepen dat het antropometrieën van de blauwe periode waren. Deze uitvoering in grote bezetting vindt plaats in de nacht van 6 juni in de openlucht te Breda. Als dirigent heb ik Lauran van de Sande uitgenodigd. 

Vanuit Forum Kunst & Cultuur Tilburg ben ik bedenker en medeorganisator van vier grote z.g. 013 Debatten die tot doel hebben de stad Tilburg van binnenuit haar eigen krachten te laten zien. We werken hiervoor intensief samen met het Brabants Dagblad dat steeds uitgebreid aandacht besteedt aan de debatten.

Diverse muzikale stedenodes worden uitgevoerd op de Dag van de Vlaamse Gemeenschap (De Gulden Ontsporing) te Brussel.

Ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van schrijfster Charlotte Mutsaers is het sextet aanwezig in De Balie te Amsterdam. De Oostende / Dover ode “mèwen / seagulls” wordt hier voor de eerste keer live uitgevoerd in het bijzijn van de jarige. (fragment compositie)

Diverse workshops gegeven o.a. op de academie Tilburg, Rietveld academie Amsterdam en academie st. Joost Breda. 

Het goede en het slechte bestuur van Ambrogio Lorenzetti (fragment).

18 December 2002 is de première van mijn Oostende / Dover ode “mèwen / seagulls” t.g.v. de 60e verjaardag van Charlotte Mutsaers in de Balie te Amsterdam. (fragment compositie)

TOONDICHTER 01

​Tijdens VPRO Vrije geluiden spelen wij de spraakcompostitie Tot de Bellenblazer van Willem Jan Otten.​ klik hier voor video

2001

De film “straote/stroete” wordt vertoond tijdens de dag van het Vlaamse Gewest te Brussel.

De organisatie van Fundament Foundation die beeldende kunstprojecten in diverse segmenten van de openbare ruimte organiseert nodigt me uit om een compositie te maken voor de tentoonstelling Silhouettes and Shadows. Hiervoor ga ik een samenwerking aan met filmers Frank van Osch, Theo van den Aker, Melvin Houtappels en de dichter Tonnus Oosterhoff die speciaal voor deze gelegenheid het gedicht Wij zagen ons in een kleine groep mensen veranderen schrijft. Eerste uitvoering : september 2001. 

Voor de Academie voor Beeldende Vorming te Tilburg organiseer ik de tentoonstelling “De Groeten”. Hiervoor haal ik een heel stel conservatorium studenten weer eens binnen de muren van het academiegebouw om samen met hun mijn compositie “de Groeten” uit te voeren.

Vanwege de 50ste verjaardag van dichter Willem Jan Otten wordt ik uitgenodigd het gedicht Tot de bellenblazer op nooTSPRaakwijze op muziek te zetten. De eerste uitvoering hiervan vindt plaats oktober 2001 tijdens een feestelijk diner in Amsterdam.

Symphonie Monotone van Yves Klein in grote bezetting uitgevoerd in de nacht van 6 juni 2002. klik hier voor video

 

2000

De cd de Winter? de Winter! wordt uitgebracht. Publicist Ed Schilders schrijft er een essay bij. Marie-Thérèse Blomme, Han Van Meegeren en uitgeverij Gianotten zorgen ervoor dat deze productie er komt. De plaat is slechts in één boekhandel (Gianotten) te Tilburg te koop, en is daar een regelrechte verkoophit.

Er ontstaat een samenwerking met Maurice Schmitz van bureau ArtMARK. We zullen in de jaren die volgen diverse plannen smeden en proberen die de wereld in te schoppen.

Het in opdracht van het NPS programma van Gewest tot Gewest nummer Belleke Trekke wordt uitgezonden op Nederland 2.

Vanuit Brussel komt er door toedoen van Minister Anciaux van cultuur geld binnen om de clip van de Brussel-ode “straote/stroete” af te maken.

Ik ga met de Belgische filmer Luckas Vander Taelen samenwerken i.v.m. de Oostende/Dover ode “mèwen / seagulls”

Met sextet aNDERE ANDERe treedt ik op op bij Hanneke Groenteman (de Plantage). 

Nadat het franstalige dierenlied project “les animaux” (samen met tekstschrijfster Elsa Surun) is afgerond ga ik meteen door met een serie kinderliedjes over de planeten, .

In Tilburg ontvang ik de Ad Vinken prijs

De Winter De Winter! - 2

De Winter? De Winter! een cd met enkel stemmen van Tilburgers.      klik hier voor video

1999

Samen met Henk Hofstede (NITS) wordt een film gemaakt bij de NOOTSPRAAK compositie “water”. De kern van de compositie wordt gevormd door de stemmen van Amsterdammers die door mij geinterviewd zijn over “water” .

Ook een compositie over Brussel wordt gemaakt getiteld “straote/stroete” met daarin interviews met leden van de Academie van het Brussels. De clip hierbij wordt gemaakt door de Bosnische regisseur/cameraman Sahin Sisic.

Er volgt een succesvolle première van het nooTSPRaak theaterprogramma in de Spiegeltent in Tilburg. Het Brabants Dagblad schrijft: “Tom America bewijst Tilburg een grote dienst”. Er volgt een tournee langs de Zuid-Nederlandse theaters + een optreden op de Uitmarkt te Amsterdam.

We treden prominent op met het sextet aNDERE ANDERe in de documentaire: “Tilburgers”, een portret van de stad Tilburg door Joost Seelen.

TV8 zendt een reportage uit over mij en het sextet. 

In november 1999 geef ik een seminar over de Nederlandse spraak en de manier waarop ik die voor muziek gebruik tijdens de Muzikantendag van OOR, CONAMUS en Music Maker in de Melkweg te Amsterdam. Na afloop ontmoet hij oa producer Hans van Hemert (LUV, Mouth and mc Neal) die zegt: “jij was het leukste van de hele dag”.

Ik ontvang een opdracht van het tv programma van Gewest tot Gewest om een speciale compositie te schrijven i.v.m. het jubileum van dit programma. Over het ontstaan van de compositie zal een reportage gemaakt worden.

Forum Kunst en Cultuur Tilburg wordt opgericht. Ik zal daar zo’n tien jaar actief lid van zijn. Zo organiseer ik onder meer samen met o.a. samen met beeldend kunstenaar Jan Doms en A/V ondernemer Rob Vermijs een aantal discussies rondom voor Tilburg hete culturele hangijzers in 013.

Met filmer Joost Seelen en socioloog Joop Roebroek start ik een project op dat moet leiden tot een documentaire over een aantal families in de Roermondse volkswijk Het Veld. 

WATER CLIP screen shot

Still uit de clip die Henk Hofstede maakte bij mijn compositie “water”.  klik hier voor video

a1782

Overleg met documentaire-maker, zanger, politicus Luckas Vander Talen in het VIP restaurant van het Europarlement. We bespreken daar de mogelijkheden om een clip te maken bij mijn Oostende / Dover compositie. (clip)

1998

Ik geef workshops over muziek en taal o.a. op de Rietveld academie Amsterdam.
 
Er zijn lezingen over Jan Hanlo o.a. voor de Wandelvereniging in theater Tivoli in Utrecht en op Lowlands.
 
De organisatie wordt opgestart voor mijn idee om een Millenium Concert te geven op het belangrijkste kruispunt van Tilburg in 1999. Medewerkende componisten: Niko Langenhuijsen, Henny Vrienten, Jacques Palinckx, Paul van Kemenade en ikzelf. De speciaal voor deze gelegenheid gemaakte composities zullen uitgevoerd worden door het Brabants Orkest. (het project gaat uiteindelijk niet door)
 
Juni 1998 worden de bewerkte Tonnus Oosterhoff gedichten live met het sextet uitgevoerd tijdens Poetry International. Het VPRO programma De Avonden zendt deze première rechtstreeks uit. Zeer enthousiaste reacties.

 

Live uitvoering van De Winter? De Winter! in de documentaire Tilburgers van Joost Seelen. (clip)         

1997

Verdere afronding Jan Hanlo CD. 
 
Op 21 maart 1997 verschijnt de single “De Mus”. Bij Spijkers met koppen wordt hij voor het eerst gedraaid en wel meteen 2 keer achter elkaar, met live zang van Tom. De redactie is unaniem: “Dit wordt een hele grote hit!”. (niet dus) (de clip)
 
Optreden met Hanlo vertolkingen zowel voor radio, tv (o.a. Kopspijkers) als live.
 
Een nieuw ensemble met de naam aNDERE ANDERe (3 strijkers, Yvonne van de Pol, Frans Grapperhaus, Herman van Haaren + piano, Titia van Krieken + gitaar, Paul Hagenaars + stemsamples) wordt door mij opgericht voor de uitvoering van NOOTSPRAAK-composities. Deze zullen voor het eerst uitgevoerd worden tijdens het TOONWOORD festival ‘98 te Tilburg. Hiervoor is o.a. de suite “de 4 seizoenen” gecomponeerd. Dit muziekstuk zal qua NOOT-materiaal volledig gebaseerd zijn op uitspraken van geïnterviewde Tilburgse kinderen, mid-livers, bejaarden en omgevingsgeluiden. ( het gaat hier bij de spraak specifiek om de zo over het hoofd geziene Tilburgse tongval)
 
Kees van Kooten en Wim de Bie gebruiken ‘de Mus’ van de cd “tjielp tjielp” als tune voor hun laatste serie programma’s. (fragment uitzending)
 
Hernieuwde presentatie van de KUNSTZINGSHOW, het programma van liedjes en sketches (nu samen met Boudewijn Naaijkens) over de kunst van de twintigste eeuw. Doelgroep: kinderen uit het basisonderwijs.
 
Compositie-opdracht voor Poetry International 1998. 
Samenwerking met de dichter Tonnus Oosterhoff
 
Uitnodiging om in Brussel (Ancienne Belgique) een workshop te geven voor jonge Belgische dichters en muzikanten. De workshop zal in april 1998 plaatsvinden.
 
December 1997 zendt de NPS (van Gewest tot Gewest) een reportage uit over het NOOTSPRAAK projekt.
De Mus hoes

21 Maart, 1997: een Lente Single! (clip)

De eerste line-up van sextet aNDER ANDERe. (foto Ernest Potters)

1996

Samen met Zjef Naaijkens vertaal ik een lied van Giorgio Conte (de broer van) voor Hans de Booij.
 
Voor Liesbeth List schrijf ik een lied speciaal het nieuwe nooit uitgezonden TV programma “Cirkels”.
 
Samen met beeldend kunstenaar/muzikant Hans Peeters schrijf ik dan al een paar jaar liedjes over kunst voor kinderen. Hier is de Kunstzingshow uit voortgekomen die we vele malen op scholen en in theaters opgevoerd hebben. 
 
Eind 1996 opname CD “tjielp, tjielp” (DURECO) , Tom America zingt Jan Hanlo. Produktie: Dionys Breukers.
 
Succesvol optreden op de UITMARKT te Amsterdam met de Hanlo bewerkingen.
Vervaardigen compositie’s “Park” en “de Winter? de Winter!” voor Public Sculpture te Tilburg. 
 
Intensieve samenwerking met beeldend kunstenaar, animator Jan Spit en de Rotterdamse computerkunstenaar Peter Hermus.

De Mus als openingstune tijdens het laatste seizoen van Koot & Bie. (fragment uitzending)

1995

Laatste CD MAM verschijnt: “LOOK : NEDERLANDS !” (DURECO). Dit was vooral mogelijk doordat goede Brusselse vriend Arthur Praet op dat moment aan het roer stond bij Dureco.
 
MAM wordt opgeheven. 
Henk Westbroek zegt: “de belangrijkste Nederlandstalige band van deze eeuw is niet meer”. 
 
Ik ga weer zelf zingen.
De Big Band Nieuwe Muziek o.l.v. Bert Palinckx speelt OOTE tijdens zijn tournee met zang van Tom. Ze staan o.a. in het BIM-huis.
 
Eerste uitvoering het Jan Hanlo Projekt met Tilburgse jazzmuzikanten in jazzclub PARADOX.

De allerlaatste MAM cd.

1994

Bewerking 2 gedichten Jan Hanlo voor het RVU projekt “DICHTERBIJ”.
 
Presentatie “TILBURG DÈGAONOGAL” samen met meer dan 60 Tilburgse Popmuzikanten.
 
Aanvang bewerking Hanlo gedichten tot liederen.

Diskette uit maart 1994 met daarop de eerste Hanlo midi files voor mijn Atari computer. Dit materiaal zou twee jaar later uitmonden in de tjielp tjielp cd..

1990

Opname CD “STOUT” (VIA) hierop de bewerking van het Jan Hanlo gedicht “OOTE”.
Oote fragment

Tekstfragment Oote Boe.

1989

Spelen, spelen o.a. in Parijs en Hamburg.
Henk Westbroek vraagt om een bijdrage te leveren voor Kinderen voor kinderen 11. Het wordt de single Zomaar.
ZOMAAR (1)

Zomaar, mijn eerste bijdrage aan Kinderen voor Kinderen. Meteen ook de single.

1988

Opname 4de LP “HOBBEL” (VIA).
Hitje met ONGELOFELIJK.

MAM met Rogier van der Ploeg na afloop van de opnames voor de clip van NEDERLAND, de tweede single van HOBBEL (klik op afbeelding).

1987

Opname derde LP “ONTWIK” (WERF/CBS). Produktie: Henk Hofstede. De NITS geven MAM toch de mogelijkheid om hun muziek uit te brengen in een tijd dat geen regulier platenmaatschappij nog iets zag in dit niet te plaatsen bandje.

Recensie van ONTWIK in OOR (klik op afbeelding).

1986

Medewerking NITS projekt: “La Grande Parade”. Dit levert het lied op: “Mam, weet jij nog wanneer ik voor het eerst een boterham met kaas gegeten heb” (Maternité, een ode aan het gelijknamige Picasso schilderij). video van het opnameproces

onderzoek onnozelheid met Esther Porcelijn

1985

Opname 2de LP “GROND” (EMI). Produktie: Frank Klunhaar. De veelgedraaide single heet Pajti Pajti.

Oorspronkelijke schets en uiteindelijke singlehoes van Pajti Pajti (klik op afbeelding).

1984

Veel optreden, zoals in het voorprogramma van TC Matic tijdens hun doorbraak-tournee. MAM ontvangt daarvoor geen gage maar moet betalen om mee te mogen.

MAM Backstage met TC Matic na afloop van het optreden in Den Bosch. Arno was even bezig met andere zaken.

1983

Tweede plaats bij de allereerste Grote Prijs van Nederland.
 
Opname 1ste LP bij EMI. Produktie: Henny Vrienten.

onderzoek onnozelheid met Esther Porcelijn

1982

O.a. optredens in Berlijn en bij Aanvallen van uitersten (Holland festival-VPRO).
 
Diverse tournees met Doe Maar.

MAM, Berlijn, met Mark van Woerkom, Antoine Kroes, Pieter Bon, Tom America voor Metropol, Berlijn,  waar we diezelfde avond optreden. 

1981

MAM (experimentele band). Eerste repetities in boerderij in Groningen (toen nog 2 heren, 1 dame).

De allereerste MAM, zomer 1981; even ontspannen tussen de repetities door.

1977 - 1981

(Sammie America’s) Gasphetti een punk/new wave band. We brengen 1 halve LP (6 nummers), en meerdere singles uit. Er wordt door heel Nederland en België opgetreden. Veel radio en TV.

Gasphetti live in de kleine zaal van Paradiso, 1978.

1973 - 1976

Medeoprichter van MstrubietM, een band die ontstond vanuit voorgaande academie-bandjes. Het repertoire bestaat uit covers van Lou Reed, the Kinks, the Rolling Stones, David Bowie en eigen materiaal.
 
Henny Vrienten ziet de band voor het eerst in 1974, in Posjet in Tilburg in het voorprogramma van de Engelse band Brinsley Schwarz. Hij is complimenteus over de kwaliteit van de liedjes maar vindt het spelniveau ronduit slecht. Hij nodigt mij bij zich thuis uit. Het begin van een jarenlange relatie.

MSTRUBIETM v.l.n.r. Tom, Frans van Hal, George van den Bosch, Rockin Louis en Hans Peeters.

1968 - 1973

Opleiding Academie Tilburg.

Deze ietwat armoedige barakken aan de Tivolistraat in Tilburg huisvestten in 1968 de tekenacademie. Anders dan deze foto doet vermoeden waren die gebouwtjes midden in de stad gelegen.

1949

Geboren te Heerlen. Ik breng het grootste deel van mijn jeugd in toeristenstadje Valkenburg door.

De zestiger jaren. Ontwaken in een schoolorkest. Op het repertoire? Zowel Ben ik te min van Armand als Wee Wee Baby van Sonny Boy Williamson. Met mondharmonicasolo’s.